Pieśń Lodu i Ognia naszpikowana jest symboliką. W szczególności zwraca uwagę liczba, która powtarza się bardzo często, zwłaszcza jeśli opowieść dotyczy Daenerys Targaryen. Jest to liczba 3.
Trójoka Wrona, trójgłowy smok w herbie Targaryenów, trzy smoki Dany, tajemniczy smok o trzech głowach z przepowiedni, trzech mitycznych wybawców : Azor Ahai, Ostatni Heros i Książę Którego Obiecano… Do tego Tyrion wspomina, że niedługo będzie trzechsetna rocznica lądowania Aegona Zdobywcy. Trójka to najczęściej występująca liczba w Pieśni Lodu i Ognia, dlatego postanowiłam przedstawić bliżej symbolikę tej tajemniczej i mistycznej liczby. W szczególności chciałam się skupić na jednej bohaterce, dla której proroctwa i przepowiednia są życiowym fatum – Daenerys Targaryen.
Trójka pojawia się w wizjach, które Dany miała w Domu Nieśmiertelnych:
(…)… kształt cieni… dni, które jeszcze nie nadeszły… wypij z pucharu lodu… wypij z
pucharu ognia… matko smoków… dziecię trojga…
– Trojga? – zapytała zdziwiona.
…trzy głowy ma smok… zaklekotał widmowy chór pod jej czaszką, choć nikt nie
poruszył ustami, a nieruchomego, błękitnego powietrza nie zmącił żaden oddech…matko smoków… dziecię burzy… Szepty przerodziły się w szaloną pieśń… trzy ognie musisz zapalić… jeden dla życia i jeden dla śmierci i jeden dla miłości… jej serce biło w jednym rytmie z tym, które unosiło się przed nią, sine i zgniłe… na trzech wierzchowcach musisz pojechać… na jednym do łoża i na jednym do strachu i na jednym do miłości… Zdała sobie sprawę, że głosy przybierają na sile. Wydawało się, że jej serce, a nawet oddech zwalniają… Trzy zdrady cię spotkają… jedna za krew i jedna za złoto i jedna z miłości…(…)
(Martin 2012, s. 713).
Wizje Dany w Domu Nieśmiertelnych także występują po trzy: każdy oznacza inny aspekt jej życia – przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, życia, śmierci i odrodzenia. Jest „córką śmierci”, „zabójczynią kłamstw” i „oblubienicą ognia”.
Liczba trzy jest tak samo ważna w mitach, legendach, wierzeniach (trójca) czy nawet matematyce (trójkąt). Liczba 3 jest łącznikiem i zasadą stworzenia.
(…) Szepty przerodziły się w szaloną pieśń… trzy ognie musisz
zapalić… jeden dla życia i jeden dla śmierci i jeden dla miłości…(…) (ibidem)
Narodziny, życie i śmierć – te trzy etapy ludzkiej egzystencji niewątpliwie przychodzą na myśl w związku z liczbą 3.Także etapy życia kojarzą się z trójką (młodość, dojrzałość i starość).
Niejednokrotnie życie przeciwstawiamy śmierci, biorąc pod uwagę czy istniejemy fizycznie, czy nie. Rozumiemy przez to, że życie i śmierć wzajemnie się wykluczają. W konsekwencji prowadzi to do dualizmu, podwójnego rytmu, w którym jest coś fatalistycznego, niezmiennego i nieuchronnego. Te dwa dopełniające się elementy zawsze są sobie przeciwstawne i nigdy nie mogą się spotkać. Sądzi się, że cała równowaga świata opiera się na tej precyzyjnej opozycji. Może jednak istnieje możliwość takiej konfiguracji, która byłaby skutkiem twórczej roli jakiegoś trzeciego elementu czy czynnika? Czy może zasada trójki powstała, ponieważ liczba 2 albo dwie jedynki stały w opozycji, ale jednocześnie przyciągały się wzajemnie? W konsekwencji mamy jeszcze jeden nieznany element, który narodził się z tego dualizmu.
Mistycy często traktują pierwsze dwie liczby jako symbole najprostsze, możemy przyjąć, że jeden to niebo, a dwójka to ziemia, albo inaczej – jeden to ojciec, a dwójka to matka. Z ich związku, który najpierw stanowił jedność, a potem został rozdzielony, narodził się człowiek rozumiany tu jako cały gatunek ludzki.
Tak więc, według trzech zasad istnienia życie znajduje się w środku, a narodziny i śmierć na przeciwległych końcach.
(…) Czy to możliwe, że są tu gdzieś ukryte drzwi, których nie widzę? Zgasła kolejna
pochodnia. Mówił, że mam wybierać pierwsze drzwi po prawej. Zawsze pierwsze po
prawej. Pierwsze drzwi po prawej… To ostatnie drzwi po lewej! – zrozumiała nagle (Martin 2012, s. 709).
Analogicznie ten stan rzeczy można porównać do drzwi, przez które musimy przejść, żeby wejść i wyjść. Połowa drzwi to kolejny aspekt tej liczby. Na przykład, jeśli narysujemy punkt albo linię na horyzoncie, która oddziela niebo od ziemi albo niebo od morza, znajdziemy się w świecie liczby 3
– łączy ona i jednocześnie dzieli dwa różne elementy. W świecie liczby 2 przechodzimy niepostrzeżenie od jednego stanu do drugiego, bez uświadomienia sobie różnicy.
Dwa przeciwstawne bieguny wyzwalają iskrę, która daje ogień. Liczba 3 jest właśnie tą iskrą, wewnętrzną energią, płomieniem, który się zapala, przynosi ciepło i światło, oświeca – jest symbolem ducha i rozumu.
Zauważcie też, że w PLiO mamy też trzy bóstwa, które możemy podejrzewać o aktywną ingerencje w ludzkie życie:
1. Czerwony Bóg – ogień (życie???)
2. Wielki Inny, Biali Wędrowcy – lód (śmierć???)
3. Starzy Bogowie i Dzieci Lasu – stwórcy (nauczyciele rodzaju ludzkiego)
Można przypuszczać wiele kombinacji i znaczeń tych wybranych bogów. Pan Światła przekazuje wizje Melisandre w ogniu, a ona kieruje swoje i życie innych według tego co pokazują płomienia. Nie wiemy do końca, czym lub kim jest Wielki Inny, ale widać, że posiada on potężną moc – ożywia zmarłych i czynieni sobie ich poddanymi. Na podstawie lektury Pieśni Lodu i Ognia możemy wnioskować także, że ma swojego wyznawcę – Crastera, który poświęca mu swoich synów, czyli Inny wpływa na jego decyzje i czynny. I oczywiście mamy Brana, który został naznaczony przez Starych Bogów i jest ich wybrańcem – przynajmniej z tego co mówią jego towarzysze podróży, Dzieci Lasu oraz Trójoka wrona. Bran całkowicie podporządkował swoje życie bogom.
Oczywiście nie są to wszystkie bóstwa obecne w kulturze Westeros. Nie możemy zapominać o Siedmiu, czy Utopionym Bogu, jednak ich wpływ na życie konkretnych bohaterów nie jest tak silny i namacalny, jak wyżej wymienionej trójce.
W każdej kulturze, cywilizacji i społeczności istnieją koncepcje opierające się na trójpostaciowym bóstwie uosabiającym wszechświat lub kosmos, człowieka i jego świadomość. Inaczej mówiąc – jest to niebo, ziemia i człowiek i wiele innych odniesień. Nam na pewno pierwsze na myśl co przychodzi to Trójca Święta w chrześcijaństwie pokazuje jednego Boga w trzech postaciach: Ojca, Syna i Ducha Świętego. Doktryna ta pochodzi prawdopodobnie ze starożytnych popularnych wierzeń i kultur Mezopotamii, Egiptu (Ozyrys, Izyda i Horus), Grecji (w mitologii greckiej liczba trzy pełni szczególna rolę: są trzy Gracje, trójgłowy pies Cerber, Posejdon ma trójząb, na sądzie podziemnym sądzi trzech sędziów, są trzy Mojry, w dziejach świata wg Greków istniały trzy epoki: wiek złoty, brązowy i żelazny) i kulturze celtyckiej. W wielu religiach można spotkać się z koncepcją trzech bóstw tworzących jedność, na przykład w hinduizmie Trimurti oznacza „ten o trzech formach”: Brahma – stwórca, Wisznu – życie, Siwa – zniszczenie lub śmierć. Według wierzeń hinduskich najwyższy duch umieścił Brahmę po swej prawej stronie, aby stworzył świat, Wisznu – z lewej, aby go ochraniał, Siwę – pośrodku, aby go zniszczył.
(…)... matko smoków… dziecię trojga…
– Trojga? – zapytała zdziwiona.
…trzy głowy ma smok…(…) (Martin 2012, s. 713).
Człowiek składa się z duszy, ciała i umysłu. Jego ciało natomiast z głowy, tułowia i kończyn. Według przekonań lekarzy antyku – trójca symbolizuje ciało: fizyczne, eteryczne albo witalne, i emocjonalne, zwane także astralnym.
Postać eteryczna człowieka także dzieli się na tworzące całość: ciało witalne – odpowiadające seksualności, impulsom, genitaliom i prokreacji, ale także psychice i odnawialnym zasobom energetycznym, lekkie – władające pięcioma zmysłami i krążeniem krwi, pracą serca i temperaturą ciała, wreszcie – refleksyjne, rządzące inteligencją, wolą i działaniem.
Nie możesz tego zmienić, Bran. Nie uciekniesz przed tym, ani temu nie zaprzeczysz. Jesteś skrzydlatym wilkiem, ale nigdy nie nauczysz się latać. – Jojen wstał i podszedł do okna. – Chyba że otworzysz oko.
Złączył dwa palce i uderzył mocno chłopaka w czoło. Gdy Bran uniósł dłoń, poczuł
tylko gładką, nieuszkodzoną skórę. Nie było tam oka, nawet zamkniętego.
– Jak mogę je otworzyć, jeśli go nie ma?
– Tego oka nie znajdziesz palcami, Bran. Trzeba go szukać sercem. – Jojen przyjrzał
się jego twarzy swymi niezwykłymi zielonymi oczyma. (Martin 2012, s. 531-532).
Bran musiał najpierw stracić swoje ciało fizyczne (władzę w nogach), żeby móc obudzić w sobie dar zielonego wzroku. Jojen mówi mu, że trzecie oko to serce, którym musi nauczyć patrzyć. Możemy to interpretować jako jego ducha, duszę lub właśnie ciało astralne, coś co może przekraczać granice naszej fizyczności.
Trzy zdrady cię spotkają… jedna za krew i jedna za złoto i jedna z miłości…(Martin 2012, s 713).
Warto wspomnieć również o filozoficznym aspekcie trójcy, chodzi o zasady tezy, antytezy i syntezy. Teza uosabia tu życie w swej pierwotnej, początkowej postaci. Antyteza symbolizuje śmierć, wciąż w jej prymitywnym sensie i synteza postrzegana jako zasada wieczności, ponieważ życie i śmierć nie mogą być sobie przeciwstawne – są dwoma biegunami tej samej rzeczywistości: widzialnym i niewidzialnym, które mogą się połączyć i stworzyć jedność.
(…)… na trzech wierzchowcach musisz pojechać… na jednym do łoża i na jednym do strachu i na jednym do miłości(..)
(ibidem)
Moc liczby 3 zauważyli już starożytni matematycy.
Tworzy trójkąt, przez niektórych uważany za idealną figurę geometryczną. Dla pitagorejczyków była liczbą doskonałą, oznaczającą początek, środek i koniec. Jest łącznikiem, np. linia między dwoma punktami jest trzecim elementem, bez którego nie mogłyby się one nigdy spotkać.
Według tej samej zasady, poprzez połączenie trzech punktów otrzymamy właśnie trójkąt. Ta figura geometryczna ma wielkie symboliczne znaczenie. Od starożytności posługiwano się nią do przedstawiania czterech podstawowych żywiołów: trójkąt w pozycji pionowej reprezentował ogień i biegun męski; trójkąt odwrócony – wodę i biegun żeński; trójkąt w pozycji pionowej, przekreślony poziomą linią- powietrze i ducha; odwrócony trójkąt, również przekreślony poziomą linią w środku – ziemię i materię.
autor: Natalia Przybysz
Bibliografia:
George R. R. Martin Starcie królów Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2012
Netografia:
Forum ezoteryczne „ Ezo Top.pl”. Autor: Orys, s. 1 (dostęp 20. 05. 2015 r.) Dostępny w World Wide Web: http://www.ezotop.pl/thread-1363.html